Studenci zwłaszcza podczas wakacji bardzo chętnie podejmują zatrudnienie. Są też tacy, którzy dorabiają sobie przez cały rok akademicki. Pracodawcy bardzo często korzystają z możliwości zatrudnienia młodych ludzi, tym bardziej że w niektórych sytuacjach nie muszą za nich opłacać składek.

- Zleceniodawca, który chce zatrudnić studenta na umowę zlecenia, powinien wiedzieć, że student do 26 roku życia nie podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z tytułu takiej umowy, o ile nie zawiera jej z własnym pracodawcą albo na jego rzecz. Jest to korzystne dla zatrudniającego, bo nie płaci składek za studenta. W przypadku umowy o dzieło niezależnie czy jest się studentem, czy nie, nie płaci się żadnych składek. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy zatrudniony wykonuje umowę o dzieło na rzecz firmy, w której pracuje na umowę o pracę, bądź zawrze umowę o dzieło z innym podmiotem niż własny pracodawca, ale wykonuje ją na rzecz swojego pracodawcy - informuje Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.

Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia w wieku do 26 lat powinna poinformować zleceniodawcę bezzwłocznie o utracie statusu studenta. Jest to niezwykle ważne, bo ma to wpływ na podleganie ubezpieczeniom i tym samym na opłacanie składek. Płatnik składek ma 7 dni na zgłoszenie takiej osoby do ubezpieczeń.

Przypadki utraty statusu mogą być różne, nie tylko zakończenie studiów zgodnie z planem, ale na przykład skreślenie z listy studentów. Osoba, która utraciła status studenta, a nadal wykonuje umowę zlecenia, powinna być zgłoszona do ubezpieczeń od dnia wygaśnięcia tego statusu. W przypadku ukończenia studiów jest to data złożenia egzaminu dyplomowego, a jeśli nie ma takiej obrony np. na kierunku lekarskim, lekarsko-dentystycznym i weterynarii – data zdania ostatniego egzaminu. Natomiast na kierunku farmacji i fizjoterapii jest to data zaliczenia ostatniej wymaganej programem studiów praktyki.

W przypadku studiów niejednolitych przerwa pomiędzy studiami I i II stopnia nie jest okresem posiadania statusu studenta na potrzeby przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych. To wiąże się z tym, że płatnik w okresie trwania umowy zlecenia powinien taką osobę zgłosić do ubezpieczeń na okres tej przerwy na zasadach ogólnych, ustalając datę zakończenia studiów (I st.) i rozpoczęcia (II st.). Osoby zatrudnione o każdej zmianie, która może wpływać na podleganie ubezpieczeniom powinny jak najszybciej informować zleceniodawcę.

Ciężar udowodnienia, że osoba jest nadal studentem, spoczywa na osobie zainteresowanej, która na żądanie płatnika składek powinna odpowiednio to udokumentować, np. okazując zaświadczenie z uczelni lub legitymację.

- Wyeliminowanie przypadków tzw. „wiecznego studenta” wymagało od ustawodawcy wprowadzenia dodatkowych zapisów, dotyczących ograniczenia wieku. Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom dotyczy wyłącznie osób pracujących na umowę zlecenia, które: posiadają status studenta oraz ich wiek nie przekracza 26 lat. Osoby, które ukończyły wskazany wiek, będą podlegały ubezpieczeniom społecznym na zasadach ogólnych - wyjaśnia rzeczniczka.

Katarzyna Krupicka

regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego