Cechą charakterystyczną azbestu jest jego włóknista budowa oraz wyjątkowe właściwości fizyczne i chemiczne. Jest niemal niezniszczalnym tworzywem o wielu zaletach: odporny na działanie bardzo wysokich temperatur, ale także na działanie mrozu, kwasów i substancji żrących, a przy tym elastyczny, wytrzymały, rozciągliwy.
Podczas eksploatacji wyrobów zawierających azbest lub w wyniku działania czynników zewnętrznych na te wyroby – włókna azbestu zostają uwalniane do powietrza. Włókna są niewidoczne gołym okiem i mają tendencję do wielokrotnego rozwarstwiania się – dzięki temu mogą być dziesiątki a nawet setki razy cieńsze od ludzkiego włosa. Po przedostaniu się z wdychanym powietrzem do układu oddechowego, zostają najczęściej wydalone przez organizm. Jednakże istnieją takie włókna, których organizm nie potrafi się pozbyć. Włókna te gromadzą się i pozostają w tkance płucnej w ciągu całego życia, powodując zmiany chorobowe. Mogą być przyczyną chorób nowotworowych płuc, opłucnej czy otrzewnej.
Ze względu na szkodliwość wyrobów azbestowych dla zdrowia ich produkcja zakazana została w Polsce, zaś całkowity zakaz stosowania azbestu wprowadzony został 1 stycznia 2005 r. Wszystkie wyroby zawierające azbest muszą zostać usunięte do 2032 r. Właściciele lub zarządcy nieruchomości, w których znajduje się azbest są zobowiązani do utrzymania obiektów w dobrym stanie technicznym, nie zagrażającym zdrowiu i życiu ludzi w nich przebywającym. Samodzielny demontaż wyrobów azbestowych jest prawnie zabroniony.
KOLEJNOŚĆ DZIAŁAŃ WŁAŚCICIELA:
- przeprowadzić inwentaryzację, poprzez sporządzenie spisu z natury w formie "Informacji o wyrobach zawierających azbest". Informację, sporządza się corocznie w dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz przedkłada się w formie pisemnej w terminie do dnia 31 stycznia odpowiednio wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, natomiast drugi egzemplarz przechowuje się przez okres jednego roku, do czasu sporządzenia następnej informacji,
- dokonać corocznie przegląd stanu wyrobów zawierających azbest, w terminach wynikających z oceny stanu tych wyrobów i sporządzać „ocenę stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest” (ocenę sporządza się w jednym egzemplarzu i przechowuje łącznie z dokumentacją miejsca zawierającego azbest),
- w przypadku podjęcia decyzji o rozpoczęciu procesu demontażu wyrobów azbestowych należy zgłosić ten fakt do właściwego terenowego organu administracji architektoniczno-budowlanej (starosta, prezydent miasta na prawach powiatu) na 30 dni przed planowanymi pracami,
- znaleźć firmę mającą pozwolenie na wykonywanie prac przy wyrobach zawierających azbest i powierzyć jej to zadanie,
- dopilnować aby materiały zdemontowane były właściwie zabezpieczone przez firmę.