Dziś dokumenty tożsamości łączą cechy tradycyjnego dokumentu i elektronicznego środka identyfikacji. Takim przykładem jest e-dowód, czyli plastikowy dowód osobisty z warstwą elektroniczną. Z kolei w aplikacji mObywatel jest dostępny w pełni cyfrowy mDowód. Warto poznać w jakich sytuacjach przyda się mDowód, a w jakich z e-dowód.
– Dziś dokumenty osobiste to już nie tylko plastikowe karty, którymi się legitymujemy. To przede wszystkim brama do cyfrowych usług dla obywatela. Zawarty w e-dowodzie chip pozwala także na identyfikację w kanałach online oraz elektroniczne podpisywanie dokumentów – mówi wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. – Dodatkowo obywatele mają do dyspozycji mDowód w aplikacji mObywatel. Pozwala on wygodnie wylegitymować się przy użyciu telefonu. Obydwa te dokumenty ułatwiają codzienne życie Polaków.
Co warto wiedzieć o e-dowodzie
Na początek warto wyjaśnić, że e-dowód to dowód osobisty wyposażony w chip, który przechowuje w postaci elektronicznej dane jego posiadacza oraz ma miejsce na wgranie certyfikatów. To właśnie od warstwy elektronicznej pochodzi litera „e” w nazwie e-dowodu.
Jest to możliwe właśnie dzięki warstwie elektronicznej dokumentu. Zawarte są w niej dane właściciela dowodu, w tym jego zdjęcie biometryczne, a od listopada 2021 również odciski palców. Co więcej, można w niej umieścić aż 4 rodzaje certyfikatów, które pozwalają korzystać z usług administracji publicznej w Intrenecie. Aby lepiej poznać funkcje e-dowodu, warto przyjrzeć się certyfikatom i możliwościom, jakie daje każdy z nich.
Certyfikaty w e-dowodzie – do czego służą
W warstwie elektronicznej e-dowodu mogą znaleźć się 4 certyfikaty. Trzy z nich można bezpłatnie uzyskać w urzędzie, a czwarty zakupić od wybranego dostawcy komercyjnego.
Certyfikaty, które można mieć w e-dowodzie i ich funkcje:
-
Automatycznie w każdym e-dowodzie umieszczany jest certyfikat obecności. Nie wymaga on kodu PIN. Można nim potwierdzić obecność w danym miejscu i czasie, np. będąc w sejmie RP.
-
Drugi to certyfikat identyfikacji i uwierzytelniania, potrzebny do potwierdzania tożsamości online, np. podczas składania wniosku o profil zaufany lub podczas realizacji usług online. Wymaga on samodzielnego nadania 4-cyfrowego kodu PIN w czasie odbioru e-dowodu i aktywacji jego warstwy elektronicznej.
-
Trzeci to certyfikat podpisu osobistego. Należy o niego zawnioskować w trakcie składania wniosku o e-dowód, ponieważ nie można dodać go do warstwy elektronicznej dokumentu w późniejszym czasie. Umożliwia on złożenie podpisu osobistego za pomocą e-dowodu i wymaga ustalenia przez posiadacza 6-cyfrowego kodu PIN (tzw. PIN2) podczas odbioru dokumentu, a także aktywacji warstwy elektronicznej e-dowodu.
-
Czwarty to certyfikat podpisu kwalifikowanego, który nie jest już bezpłatny i można zakupić od dostawcy komercyjnego i wgrać do e-dowodu. Lista firm oferujących certyfikat podpisu kwalifikowanego prowadzona jest przez Narodowy Bank Polski. Definiuje ona dostawców usług zaufania, od których można nabyć podpis kwalifikowany i wgrać do e-dowodu.
To nie koniec zalet tego dokumentu:
-
Dzięki warstwie elektronicznej umożliwia on szybszą odprawę na lotniskach, które oferują bramki automatyczne. Za sprawą zdjęcia biometrycznego wystarczy użyć e-dowodu i skierować twarz do kamery. Dzięki aplikacji ICAO w warstwie elektronicznej e-dowodu niepotrzebne jest spotkanie z personelem lotniskowym w celu odprawy.
-
E-dowód można zawiesić na maksymalnie 14 dni, jeśli np. się zagubił. W tym czasie nie będzie możliwości wykorzystania go przez niepowołane osoby, chociaż nie utraci on swojej ważności. Kiedy dokument się znajdzie, należy cofnąć zawieszenie. Bez tego po upływie 14 dni zostanie on unieważniony urzędowo.
-
E-dowód działa bezstykowo, ponieważ korzysta z komunikacji NFC (ang. Near Field Communication). To ta sama technologia, która znana jest np. z płatności zbliżeniowych telefonem.
Więcej o e-dowodzie można przeczytać na stronie https://www.gov.pl/web/e-dowod.
mDowód, czyli mobilny dokument tożsamości
mDowód jest z kolei w pełni cyfrowym dowodem tożsamości. Mogą z niego korzystać użytkownicy aplikacji mObywatel, na przykład potwierdzać nim tożsamość tak samo, jak dowodem osobistym. Istnieją jedynie dwa wyjątki – przekraczanie granicy państwa oraz składanie wniosku o dowód osobisty. Te czynności nadal wymagają okazania fizycznego dokumentu.
Co warto wiedzieć o mDowodzie:
-
mDowód to osobny dokument, który ma swoją serię, numer i datę ważności.
-
Jest to cyfrowy dowód tożsamości ważny na terenie Polski, którym można posłużyć się m.in. na poczcie, w urzędzie, u notariusza, w banku lub w sądzie.
-
O jego autentyczności świadczy m.in. hologram zmieniający kolor i falująca flaga RP, a także godzina zgodna z godziną urządzenia, na którym jest wyświetlany.
-
Działa również offline, czyli bez dostępu do Internetu. Wystarczy pokazać go na urządzeniu mobilnym.
-
Można także wygenerować kod QR mDowodu i okazać do zeskanowania podczas załatwiania formalności.
-
Certyfikat mDowodu należy odnawiać raz na rok.
Co ważne, mDowód nie zastępuje ani nie znosi dowodu osobistego. Nie jest też jego elektroniczną wersją. Każda pełnoletnia osoba z polskim obywatelstwem mieszkająca w Polsce ma nadal obowiązek posiadania ważnego, fizycznego dowodu osobistego wydanego urzędowo. Dla odmiany mDowód jest całkowicie dobrowolny.
Więcej o mDowodzie przeczytać można na stronie mObywatela.
Źródło: gov.pl