W związku z wytycznymi Programu Rządowego Dostępność PLUS, a także ustawy o zapewnieniu dostępności dla osób o szczególnych potrzebach warto pochylić się nad tym zagadnieniem przed wdrożeniem go w funkcjonujących wokół nas instytucjach publicznych. Jak już wcześniej było nadmieniane wstępnym krokiem w mieście Hajnówka jest realizacja projektu pn. „Hajnówka dostępna - program dostępności miasta w sferach kultury i turystyki inspirowany rozwiązaniami włoskimi miasta Matera”.
Dostępność mówi o stworzeniu wszystkim grupom społecznym bezpiecznego i bezkolizyjnego korzystania z przestrzeni publicznej, poprzez udogodnienia odpowiednie do specyfiki grupy, w taki sposób by nie czuły się wykluczone, dyskryminowane. Podstawą dla każdego podmiotu jest wypracowanie standardów dostępności (w oparciu o przepisy prawne, wytyczne dokumentów strategicznych dotyczących omawianej kwestii) w toku partycypacyjnych konsultacji z różnymi środowiskami i na podstawie przeprowadzonego audytu dostępności, który określa słabe i mocne strony danej instytucji pod tym kątem oraz kierunki działania w celu zapewnienia odpowiednich warunków.
Obecnie coraz powszechniejsza staje się koncepcja projektowania uniwersalnego. To zasada projektowania środowiska, usług, produktów i programów, dzięki której są one użyteczne dla wszystkich w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania. Nie wyklucza ono pomocy technicznych dla szczególnych grup osób niepełnosprawnych.
Najbardziej widoczną i uciążliwą barierą pozostaje infrastruktura budynków. Dotyczy ona m.in.:
- wejść (odpowiedni rozmiar drzwi, obecność podjazdów/pochylni dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, linii naprowadzających, oznaczeń na schodach, sygnalizacja dźwiękowa),
- stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych na parkingach
- wyposażenia w windę, podnośniki, schodołazy,
- obecności toalet dostosowanych do osób z niepełnosprawnością,
- przejrzystych i wyraźnych tablic informacyjnych na zewnątrz i wewnątrz budynku (odpowiedni rozmiar czcionki, napisy w alfabecie Breilla),
- piktogramów i oznaczeń czytelnych dla osób niesłyszących, niewidomych, poruszających się na wózkach,
- dostępności w urzędzie/instytucji osoby posługującej się językiem migowym.
W ramach projektu „Hajnówka dostępna” zbliżamy się do realizacji kluczowego dla wdrażania dalszych zadań działania, czyli przeprowadzenia audytu dostępności w Urzędzie Miasta, Hajnowskim Domu Kultury, Miejskiej Bibliotece Publicznej, Hajnówce Centralnej (budynek byłego dworca). Zlecony on zostanie zewnętrznemu podmiotowi audytorskiemu. Planowany termin audytu to marzec-maj.
Emilia Korolczuk
Specjalista ds. wdrożenia w projekcie
Urząd Miasta Hajnówka