Podczas wizyty lekarskiej, gdy wystawianie jest zaświadczenie o niezdolności do pracy z powodu choroby, warto zwrócić uwagę, by lekarz wpisał adres, pod którym będziemy faktycznie przebywać. Szczególnie dotyczy to osób, które np. wynajmują mieszkania, lub kurują się w innym miejscu, niż ich adres zameldowania. Jeśli natomiast zmienimy miejsce pobytu, już w trakcie e-ZLA, powinniśmy w ciągu trzech dni poinformować o tym pracodawcę i ZUS.
- Informacja o zmianie miejsca pobytu może być przekazana telefonicznie, mailem lub za pośrednictwem poczty. W tym ostatnim przypadku, za datę przekazania wiadomości pracodawcy czy ZUS-owi, przyjmuje się dzień nadania przesyłki, czyli datę stempla pocztowego – informuje Katarzyna Krupicka regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.
Dzięki dopełnieniu tych formalności unikniemy problemów, na przykład podczas kontroli zwolnienia przez Zakład. Ta zasada obowiązuje już od 2019 r., a mimo to wiele osób albo tego nie wie, albo o tym zapomina. Nieobecność w miejscu zamieszkania lub pobytu w czasie przeprowadzania kontroli nie musi zawsze oznaczać niewłaściwego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. Jeżeli pracownik poda uzasadniony powód swojej nieobecności, np. wizyta u lekarza, odbywanie rehabilitacji itp., wówczas nie oznacza to nieprawidłowego wykorzystywana zwolnienia lekarskie.
Jeśli chory nie poda właściwego adresu, pod którym będzie przebywała podczas rekonwalescencji, a ZUS lub pracodawca będzie chciał skontrolować, czy wykorzystuje zwolnienie w prawidłowy sposób, może to się skończyć cofnięciem prawa do wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy lub zasiłku chorobowego, za cały okres zwolnienia, w trakcie którego była prowadzona kontrola, a na pewno będzie trzeba się z nieobecności tłumaczyć. Jeżeli pracownik nie udzielił lub odmówi złożenia wyjaśnień co do przyczyn swojej nieobecności w czasie kontroli, wówczas można uznać, że niewłaściwie wykorzystywał wolne przeznaczone na dochodzenie do zdrowia.
Adnotacja lekarza wskazująca, że „chory może chodzić” nie oznacza, że ubezpieczony w okresie zwolnienia lekarskiego od pracy może wykonywać uciążliwe czynności, a w szczególności, że w okresie tego zwolnienia może wykonywać pracę. Jednak na prawo wykonywać zwykłe czynności życia codziennego oraz działania związane z jego stanem zdrowia, np. może udać się do apteki, po codzienne zakupy żywności, na badania lub wizytę u lekarza. Szczególnie jeżeli jest osobą samotną i nie może liczyć na pomoc ze strony innych osób, wykonywanie takich czynności życia codziennego w okresie niezdolności do pracy jest nieuniknione.
Również wyjście na spacer w ramach rekonwalescencji – w okresie zwolnienia lekarskiego z adnotacją „chory może chodzić”– jest okolicznością usprawiedliwiającą nieobecność osoby kontrolowanej. Spacer, zwłaszcza zalecony przez lekarza, nie jest bowiem działaniem sprzecznym z celem zwolnienia lekarskiego.
- Nie tylko Zakład Ubezpieczeń Społecznych może przeprowadzać kontrole. Uprawnienia do sprawdzenia prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby mają także płatnicy składek zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych (tzn. pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 osób i są uprawnieni do wypłaty zasiłku chorobowego). Są sytuacje, kiedy do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby upoważnieni są także pracodawcy, którzy nie wypłacają zasiłków. Dotyczy to przeprowadzenia weryfikacji w okresie, w który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas choroby wypłacane ze środków pracodawcy – wyjaśnia rzeczniczka.
Katarzyna Krupicka
regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego